Schuld voor te hoge erfpacht bij de banken.

Diederik Boomsma (CDA) heeft wethouder Eric van der Burg gevraagd of de gemeente verantwoordelijk is als Amsterdammers hun erfpacht niet kunnen betalen. Het college geeft aan zich niet verantwoordelijk te voelen voor deze groep probleemgevallen. Dat is bijzonder, omdat de gemeente zelf dit probleem veroorzaakt met de verhoging van de erfpacht.

Aantal canonherzieningen per jaar

Er zijn drie groepen die in de problemen komen: starters, ouderen en mkb-ers.

Starters die enkele jaren geleden een huis hebben gekocht met een tophypotheek zitten aan de grens van hun financiële lasten. In de periode 2020 tot 2025 krijgen tot 5.000 woningen per jaar een erfpachtherziening. Door de ontwikkelingen op de woningmarkt zal de erfpacht veel hoger uitvallen dan zij hadden kunnen voorzien. Zij zullen deze veelal niet kunnen betalen.

Een tweede groep probleemgevallen zijn de ouderen. Zij hebben lang geleden een huis gekocht en zijn intussen met pensioen. Ze zijn niet meer gaan verdienen, maar hun erfpachtlasten zullen exponentieel stijgen. De verwachting is dat zij hun huis zullen moeten verkopen.

Ook MKB-ers als timmerwerkplaatsen, café-eigenaren of administratiekantoren in een eigen pand worden hard geraakt. Ook voor hen gelden de nieuwe grondprijzen die de gemeente deze zomer heeft vastgesteld.

Doet de gemeente dan niets? Het college heeft een vangnetregeling ingesteld voor dit soort probleemgevallen. De boeterente die zij moeten betalen is met 8% niet echt aantrekkelijk. De gemeente ziet geen verdere invulling voor haar wettelijke zorgplicht en wijst verdere verantwoordelijkheid af.

Banken zijn verplicht om consumenten te wijzen op de risico’s bij het sluiten van een hypotheek. Zij zijn verplicht om onderzoek te doen naar de draagkracht. De draagkracht wordt bepaald door inkomen enerzijds en door vaste lasten (erfpacht) anderzijds. Een bank mag geen hypotheek aanbieden die de draagkracht overstijgt. Amsterdammers die onvoldoende zijn geïnformeerd over de erfpachtrisico’s en die de erfpacht niet kunnen betalen, kunnen mogelijk hun bank aansprakelijk stellen. Zo legt de gemeente de schuld van haar eigen beleid bij de banken.

GEMEENTEAMSTERDAM Schriftelijke vragen boomsma invoering overstapregeling eeuwigdurende erfpacht 20171102 (PDF)